Bài 7 – Ichimoku – Hướng dẫn chi tiết cách giao dịch Forex hiệu quả với Ichimoku

Ichimoku không chỉ được coi là một chỉ báo phân tích kỹ thuật, đối với nhiều trader yêu thích chỉ báo này Ichimoku còn được là một hệ thống giao dịch hay một trường phái giao dịch riêng. Bên cạnh Nến Nhật thì Ichimoku là công cụ nổi tiếng nhất được phát minh từ người Nhật.

Trong bài học này, Đế Chế Forex sẽ giúp các bạn hiểu được tại sao Ichimoku lại nổi tiếng và được nhiều người yêu thích sử dụng đến vậy.

Cùng bắt đầu nhé!

1. Ichimoku là gì?

1.1 Ichimoku là gì? Các thành phần của Ichimoku

Chỉ báo Ichimoku (Tên đầy đủ là: Ichimoku Kinko Hyo) là chỉ báo dùng để dự báo xu hướng của thị trường, ngoài ra Ichimoku còn giúp xác định các vùng kháng cự hỗ trợ mạnh yếu.

Ichimoku Kinko Hyo có nghĩa là gì?

• Ichimoku có nghĩa là Trong nháy mắt hay Một cái nhìn thoáng qua
• Kinko là Cân bằng
• Hyo là Biểu đồ.

Ichimoku Kinko Hyo được phát triển vào cuối những năm 1930 bởi Satoru Hosoda – một nhà báo, phóng viên của tờ Metropolian.

Ichimoku là một chỉ báo khá “phức tạp” khi nó được tạo thành từ 5 loại đường gồm có:

• Kijun-Sen (Base Line) – Đường Cơ sở
• Tenkan-Sen (Conversion Line) – Đường Chuyển đổi
• Chikou-Span (Lagging Span) – Đường trễ
• Senkou-Span A (Leading Span A) – Đường dẫn A và Senkou-Span B (Leading Span B) – Đường dẫn B
• Kumo – Mây Ichimoku

1.2 Cấu tạo chi tiết của Ichimoku

1.2.1 Kijun-Sen – Đường cơ sở (Base Line)

Công thức tính:

Kijun-Sen = (Giá Cao Nhất + Giá Thấp Nhất) / 2, được tính cho 26 phiên.

Ví dụ với đồ thị D1, Kijun-Sen chính là điểm trung bình của giá cao nhất và giá thấp nhất trong 26 ngày.

Kijun-Sen là đường quan trọng nhất trong số 5 đường cấu tạo nên Ichimoku và nó được xem là đường trung bình dài hạn (26 phiên).

Do là đường trung bình dài hạn, nên chúng ta sẽ thường xuyên bắt gặp hiện tường đường Kijun nằm ngang. Dễ hiểu, đường Kijun-Sen phẳng nằm ngang thể hiện rằng đang có một vùng giá cân bằng.

1.2.2 Tenkan-Sen – Đường chuyển đổi (Conversion Line)

Công thức tính:

Tenkan-Sen = (Giá Cao Nhất + Giá Thấp Nhất) / 2, được tính cho 9 phiên.

Ví dụ như trên đồ thị D1, Tenkan-Sen chính là điểm trung bình của giá cao nhất và giá thấp nhất trong 9 ngày.

Các trader thường dựa vào sự giao cắt của Tenkan-Sen và Kijun-Sen để tìm kiếm cơ hội vào lệnh.

1.2.3 Chikou Span – Đường trễ (Lagging Span)

Công thức tính:

Chikou Span = Giá đóng cửa hiện tại, được vẽ lùi về sau 26 phiên.

Chikou Span được gọi là Đường trễ xuất phát từ công thức tính của nó, Chikou Span sẽ giúp chúng ta có một cái nhìn trực quan hơn khi so sánh giá hiện tại và giá cách 26 phiên về trước.

1.2.4 Senkou Span A – Đường dẫn A (Leading Span A)

Công thức tính:

Senkou Span A = (Tenkan-Sen + Kijun-Sen) / 2, được thể hiện trên biểu đồ bằng cách dịch về phía trước 26 phiên.

Đường Senkou Span A chủ yếu dùng để xác định sự giao cắt với đường Senkou Span B để xác định hình dáng và màu sắc của đám mây (Kumo).

1.2.5 Senkou Span B – Đường dẫn B (Leading Span B) 

Công thức tính:

Senkou Span B = (Giá Cao Nhất + Giá Thấp Nhất) / 2, tính cho 52 phiên, được vẽ dịch về phía trước 26 phiên.

Senkou Span B sử dụng giá cao nhất và thấp nhất của 52 phiên và thể hiện trên biểu đồ bằng cách dịch chuyển về trước 26 phiên, như Senkou Span B. Từ đó tạo ra thành phần thứ 6, cũng là thành phần nổi bật nhất trên biểu đồ chỉ báo Ichimoku Kinko Hyo – Mây Ichimoku

1.2.6 Mây Ichimoku (Đám mây Kumo)

2 đường Senkou-Span A và Senkou-Span B tạo thành một bộ phận có hình dáng giống đám mây, gọi là mây Ichimoku và đám mây này cũng có tên gọi riêng là Kumo, hay mây Kumo.

Mây Ichimoku (Đám mây Kumo) chính là điểm đặc biệt và nổi bật nhất trong hệ thống chỉ báo Ichimoku Kinko Hyo.

Nếu đường Senkou-Span A nằm trên đường Senkou-Span B thì Mây Kumo sẽ mang màu sắc của Senkou-Span A và ngược lại.

Nếu Kumo có Senkou-Span A nằm ở trên thì được gọi là mây tăng, ngược lại, nếu Senkou-Span B nằm trên thì gọi là mây giảm.

Phần Kumo đi trước giá còn được gọi là mây Kumo tương lai.

Dựa vào độ dày của mây Kumo và khoảng cách từ Kumo đến đường giá, trader có thể xác định xu hướng và hành vi phía sau biến động của thị trường.

2. Đặc điểm, tính chất của Ichimoku

2.1 Nhận biết xu hướng qua Mây Kumo

• Giá nằm trên mây Kumo: thể hiện xu hướng tăng của thị trường
• Giá nằm dưới mây Kumo: thể hiện xu hướng giảm của thị trường
• Giá nằm bên trong mây Kumo: thị trường đi ngang

Mây Kumo đóng vai trò như vùng cản mềm của giá, trong xu hướng tăng Mây Kumo là hỗ trợ và ngược lại trong xu hướng giảm, Mây Kumo là kháng cự. Mây Kumo càng dày chứng tỏ cản càng mạnh.

2.2 Nhận biết các ngưỡng hỗ trợ, kháng cự quan trọng

Là một đường MA chậm trong hệ thống giao dịch Ichimoku, Kijun-Sen đóng vai trò như một ngưỡng hỗ trợ hoặc kháng cự khi thị trường có xu hướng rõ ràng.

• Trong xu hướng tăng: Kijun-Sen là ngưỡng hỗ trợ mạnh
• Trong xu hướng giảm: Kijun-Sen là ngưỡng kháng cự mạnh

Do mang tính chất của kháng cự hỗ trợ nên khi giá cắt đường Kijun-Sen cũng là lúc báo hiệu xu hướng có thể thay đổi.

(Xem thêm bài viết phân tích kỹ thuật về Kháng Cự Hỗ Trợ và Đường Trendline)

3. Cài đặt Ichimoku trên Tradingview và MT4

3.1 Cách cài đặt Ichimoku trên Tradingview

Để cài đặt chỉ báo Ichimoku trên Tradingview, các bạn thực hiện thao tác như hình dưới đây:

Các bạn có thể tùy chỉnh các thông số (nên để mặc định là 9,26,52) trong phần Input cũng như màu sắc các thành phần của chỉ báo trong phần Style.

3.2 Cách cài đặt Ichimoku trên phần mềm MT4

Để cài đặt Ichimoku trên phần mềm MT4, các bạn thực hiện như sau:

• Cách 1: Chọn Insert, tiếp theo chọn Indicator, sau đó chọn Trend và chọn Ichimoku Kinko Hyo
• Cách 2: Trên thanh Công cụ, mục Indicator list (f+), sau đó chọn Trend và chọn Ichimoku Kinko Hyo

(Xem thêm: Hướng dẫn sử dụng MT4 trên điện thoại)

4. Sai lầm hay gặp khi sử dụng Ichimoku

Làm thường gặp mà các trader mới hay mắc phải đó chính là giao dịch khi đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen trong một thị trường Sideways.

Ý tưởng giao dịch theo lý thuyết đối với đường Tenkan-Sen và Kijun-Sen là:

• Thực hiện lệnh BUY khi đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen theo hướng từ dưới lên.
• Thực hiện lệnh SELL khi đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen theo hướng từ trên xuống.

Tuy nhiên, tương tự như khi các bạn sử dụng đường trung bình MA thì trong thị trường đi ngang, các tín hiệu giao cắt giữa Tenkan-Sen và Kijun-Sen xảy ra rất thường xuyên, do đó mang lại những tín hiệu giao dịch không hiệu quả.

5. Các phương pháp giao dịch hiệu quả với Ichimoku

5.1 Giao dịch khi đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen

Cách thức thực hiện chiến lược giao dịch này khá đơn giản:

• Thực hiện lệnh BUY khi đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen theo hướng từ dưới lên.
• Thực hiện lệnh SELL khi đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen theo hướng từ trên xuống.

Như đã lưu ý ở phần trên, chúng ta không nên thực hiện chiến lược này trong một thị trường Sideways mà chỉ nên áp dụng trong một thị trường có xu hướng rõ ràng và chúng ta nên áp dụng giao dịch thuận theo xu hướng, tức là trong một xu hướng tăng, chỉ nên chờ Tenkan-Sen cắt Kijun-Sen từ dưới lên để vào lệnh Buy và ngược lại, trong xu hướng giảm, chỉ nên chờ đợi Tenkan-Sen cắt Kijun-Sen từ trên xuống để vào lệnh Sell (có thể vào khung thời gian nhỏ hơn để tìm sự giao cắt giữa Tenkan-Sen và Kijun-Sen để tìm cơ hộ vào lệnh)

Để xác nhận rõ ràng xu hướng, các bạn có thể sử dụng các thành phần khác của Ichimoku để như Chikou Span hoặc mây Kumo như tính chất đã đề cập đến ở phần trên. Cụ thể như sau:

• Xu hướng tăng được củng cố nếu Chikou-Span nằm trên đường giá (càng cách xa càng tốt) và giá nằm trên mây Kumo.
• Xu hướng giảm được củng cố nếu Chikou-Span nằm dưới đường giá và giá nằm dưới mây Kumo.

5.2 Giao dịch khi Chikou Span cắt đường giá

Cách thức thực hiện giao dịch như sau:

• BUY khi Chikou Span cắt đường giá từ dưới lên.
• SELL khi Chikou Span cắt đường giá từ trên xuống.

Vì Chikou Span là đường trễ nên bạn sẽ thấy Chikou Span đi chậm hơn giá (26 phiên), nên khi Chikou Span cắt đường giá thì giá thì điểm vào lệnh của chúng ta sẽ cách đó 26 phiên về phía trước, cụ thể trong hình ảnh minh họa sau đây:  

Và đây là kết quả của giao dịch trên:

5.3 Giao dịch khi Senkou Span A cắt Senkou Span B

Cách thức thực hiện giao dịch như sau:

• BUY khi Senkou Span A cắt Senkou Span B từ dưới lên (mây Ichimoku chuyển từ màu đỏ sang màu xanh).
• SELL khi Senkou Span A cắt Senkou Span B từ trên xuống (mây Ichimoku chuyển từ màu xanh sang màu đỏ).

Ngược với Chikou Span, Senkou Span A và Senkou Span B được vẽ về phía trước 26 phiên, do đó chúng ta sẽ thấy giá đi sau 2 đường này.

Và dưới đây là kết quả của lệnh giao dịch vừa thực hiện:

5.4 Giao dịch dựa vào Mây Ichimoku (Mây Kumo)

Trên thực tế, Ichimoku là một chỉ báo khá phức tạp so với nhiều chỉ báo khác bởi nó có rất nhiều thành phần, do đó trong nhiều trường hợp các thành phần của Ichimoku nhìn rất rối đối với người mới và đôi chi che khuất cả đường giá khiến trader rất khó quan sát đường giá. Do đó, để đơn giản hóa việc giao dịch với Ichimoku, các bạn có thể chỉ sử dụng Mây Kumo.

Như đã trình bày ở phần trên, Mây Kumo là thành phần nổi bật nhất của Ichimoku bởi nó được thể hiện bằng một vùng màu sắc và thể hiện xu hướng rất trực quan.

Cách thức thực hiện phương pháp giao dịch như sau:

• Khi giá nằm trên đám mây thể hiện xu hướng tăng của thị trường, lúc này mây Kumo đóng vai trò là hỗ trợ, chúng ta sẽ tìm cơ hội Mua khi giá tiệm cận đám mây và có dấu hiệu đảo chiều tăng
• Khi giá nằm dưới đám mây thể hiện xu hướng giảm của thị trường, lúc này mây Kumo đóng vai trò là kháng cự, chúng ta sẽ tìm cơ hội Bán khi giá tiệm cận đám mây và có dấu hiệu đảo chiều giảm

Lưu ý là chúng ta chỉ nên thực hiện cách thức giao dịch trên khi thị trường cho thấy một xu hướng rõ ràng.

Các bạn có thể kết hợp các Mô hình nến đảo chiều để tăng xác xuất thành công khi giao dịch

5.5 Kết hợp các thành phần của Ichimoku trong giao dịch

Ichimoku là một chỉ báo khá đặc biệt khi chỉ cần sử dụng một trong những thành phần của nó cũng cho chúng ta những tín hiệu giao dịch rất tốt, tuy nhiên nếu chúng ta kết hợp những tín hiệu từ nhiều thành phần mang lại và những tín hiệu từ các thành phần này đồng thuận với nhau thì xác xuất thành công của lệnh giao dịch sẽ rất cao.

Tất nhiên tỉ lệ để tất cả các thành phần của Ichimoku cùng đưa ra một tín hiệu đồng thuận sẽ rất khó và sẽ ít gặp hơn, tuy nhiên nếu các bạn càng tìm thấy nhiều dấu hiệu ủng hộ cho một xu hướng thì xác suất thành công của lệnh giao dịch mà các bạn thực hiện sẽ cao hơn.

Dưới đây là tổng hợp những căn cứ để các bạn có thể thực hiện lệnh giao dịch dựa vào những tín hiệu mà các thành phần của Ichimoku mang lại:

Chiến lược cho lệnh BUY khi:

• Giá tại thời điểm vào lệnh phải nằm trên mây Kumo
• Đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen từ dưới lên và vị trí giao cắt nằm trên mây Kumo
• Đường Senkou Span A nằm trên Senkou Span B
• Chikou Span nằm trên đường giá
• Giá phá thủng mây Kumo từ dưới lên, tạo đáy mới trên mây Kumo

Đối với một chiến lược SELL, bao gồm những yếu tố:

• Giá tại thời điểm vào lệnh phải nằm dưới mây Kumo
• Đường Tenkan-Sen cắt đường Kijun-Sen từ trên xuống và vị trí giao cắt nằm dưới mây Kumo
• Senkou Span A nằm dưới Senkou Span B.
• Chikou Span phải nằm dưới đường giá
• Giá phá thủng mây Kumo từ dưới lên, tạo đỉnh mới dưới mây Kumo

6. Lời kết

Trên đây là những tổng hợp cô đọng nhất về chỉ báo Ichimoku để giúp các bạn có thể hiểu những đặc điểm, tính chất cốt lõi quan trọng nhất để có thể ứng dụng Ichimoku vào giao dịch trong thực tế.

Ichimoku có thể được coi là một chỉ báo phân tích kỹ thuật nâng cao và khá khó tiếp cận đối với người mới tìm hiểu, tuy nhiên khi các bạn đã hiểu và áp dụng được các thành phần của Ichimoku trong phân tích thì chắc chắn kết quả mà nó mang lại sẽ không làm bạn thất vọng.

Và cuối cùng, các bạn đừng quên dành thời gian để luyện tập cùng với Ichimoku ở trên đồ thị thực tế, đây là cách nhanh nhất và hiệu quả nhất để các bạn có thể hiểu cũng như áp dụng được Ichimoku vào thực tế.

Chúc các bạn giao dịch hiệu quả với Ichimoku!